Volg Software Zaken

Juridische tips voor appmakers

| Sieuwert van Otterloo | Contracten

Iemand die een app maakt en publiceert, krijgt al snel te maken met juridische zaken zoals privacy en auteursrecht. Om appmakers te helpen hier goed mee om te gaan, gaf advocate Ruby Nefkens daarom een workshop IT-recht voor apps op het appmaker-festival Appril in Utrecht. Wij vroegen haar om de belangrijkste tips en tricks.

ruby-nefkens-it-advocaat

Ruby Nefkens (linkedin) is al 25 jaar actief als advocaat op het gebied van intellectueel eigendomsrecht en heeft dus al veel IT-vragen gezien. Sinds de introductie van de iPhone en de appstore zijn dat ook vaak appvragen. Opvallend is dat er bij apps meer juridische onderwerpen spelen dan veel mensen in eerste instantie denken. Ruby ziet acht verschillende onderwerpen bij apps terugkomen: auteursrecht, modelrecht, merkrecht, octrooirecht, databankenrecht, handelsnaamrecht, privacy en slaafse nabootsing. Hieronder kort per onderwerp uitleg en tips, mede gebaseerd op het e-book Apps en recht dat zij schreef met Ilham Keip.

Auteursrecht

Het auteursrecht hoeft niet aangevraagd te worden en geldt altijd als er sprake is van een eigen karakter (creativiteit of oorspronkelijkheid) dat de maker aan een oplossing heeft gegeven. Het auteursrecht geldt niet alleen voor code, maar ook voor iconen en de grafische interface.

Modelrecht

Je kunt modelrecht gebruiken om de vormgeving van een app, icoon en grafische interface, te beschermen. Om dit voor elkaar krijgen, moeten deze als model worden geregistreerd. Dit moet binnen 12 maanden na publicatie van de app. Als er niets wordt geregistreerd, is er mogelijk nog bescherming via het ongeregistreerd modelrecht (duurt 3 jaar)en via auteursrecht (als de app aan de eisen van het auteursrecht voldoet.

Merkrecht

Het is mogelijk om de naam en het icoon van een app te registreren als merk. Als je dit doet, mogen andere mensen geen gelijkend icoon of naam gebruiken om met je te concurreren. Let op dat de naam wel bijzonder genoeg moet zijn, een puur beschrijvende naam (‘game-app’) kan niet als merk worden beschermd.

Octrooirecht

Het octrooirecht is bedoeld om niet voor de hand liggende uitvindingen te beschermen. Het kan in Nederland alleen gebruikt worden voor fysieke producten, bijvoorbeeld een tablet met een app erop. Vanwege deze restrictie is octrooirecht voor de meeste apps niet van belang.

Databankenrecht

Grote verzamelingen feitelijke informatie (bijv telefoonboek) zijn niet auteursrechtelijk beschermd omdat opgeschreven feiten geen eigen karakter hebben. Als er echter een investering is gedaan in het opbouwen van de verzameling, is deze wel beschermd onder databankenrecht en mag dus niet door anderen worden gekopieerd.

Handelsnaamrecht

Dit recht beschermt een bedrijfsnaam die bijvoorbeeld door een appmaker wordt gebruikt. Men hoeft de naam alleen te gebruiken om bescherming te krijgen, registratie is niet nodig. Registratie is wel mogelijk, en aan te raden. Men mag gratis handelsnamen vastleggen bij de kamer van koophandel.

Slaafse nabootsing

Als iemand anders je werk letterlijk kopieert of namaakt en daarmee gebruikers in verwarring brengt over wat de echte app is, kun je deze persoon dwingen te stoppen door het verbod op slaafse nabootsing. Dit is een extra mogelijkheid als het via auteursrecht of modelrecht niet gelukt is.

Privacy-wetgeving

Het is belangrijk om bij het maken van apps na te denken over de persoonsgegevens die verzameld of gebruikt worden, en minimaal zorgen dat er expliciet om toestemming wordt gevraagd. Afhankelijk van de situatie kan het ook zo zijn dat er een bewerkersovereenkomst nodig is of een proces voor het melden van datalekken.

Tips en tricks

Tot slot gaf Ruby Nefkens een aantal concrete tips uit de praktijk:

  • Werk je app idee volledig uit en leg de datum vast via I- depot.
  • Registreer app-icoon en app-design als model en naam/icoon als merk (dit hoeft niet direct bij lancering. Je kunt eerst kijken of app aanslaat)
  • Maak tijdig goede schriftelijke afspraken met partijen waarmee je samenwerkt.
  • Gebruik waar nodig een NDA (non-disclosure agreement) voordat je gevoelige informatie met partijen deelt.

Bij vragen of problemen is het uiteraard verstandig een expert erbij te halen. Bijvoorbeeld van Van der Steenhoven waar Ruby Nefkens werkt, bij SoftwareZaken bij in het geval van technische vragen of bij een andere IT-advocaat.

Author: Sieuwert van Otterloo
Dr. Sieuwert van Otterloo (CISA, CIPP/E) is IT-deskundige met kennis van software-kwaliteit, IT-strategie, projectmanagement, privacy, en verantwoord gebruik van AI. Hij geeft les aan de VU, doet onderzoek aan de HU en geeft advies en doet reviews bij organisaties door heel Nederland. Hij oprichter en directeur van ICT Institute.