Grip op innovatie – review

‘Grip op innovatie’ is een in oktober 2019 verschenen boek, geschreven door innovatie-expert Jasper Baggerman. In dit boek bijkt hij bedrijfsbreed naar innovatie als proces: er wordt een concreet proces neergezet waarmee grote organisaties strategisch en planmatig kunnen innoveren. Mede dankzij de vele praktische voorbeelden is het een aansprekend boek. Het is daarmee een goed vervolg op bekende werken als lean startup of business model generation.

 Cycle of innovation

De cycle of innovation is een combinatie van een klassiek strategie-stappenplan, aangevuld met moderne inzichten over innovatie. Met name voor grotere organisaties, die niet eenmalig willen innoveren maar juist een breder programma willen opzetten is dit een heel behulpzaam plan.

De cycle bestaat uit tien stappen, weergegeven als een wiel zodat je na de laatste stap opnieuw kunt beginnen. Het zijn stappen op bedrijfs of portfolio-managementniveau: het is niet bedoeld voor één project of idee, maar om als organisatie te veranderen.

1. Open up: Innovaties moeten gevoed worden door ontwikkelingen van buiten de organisaties. In deze stap moet je daarom nagaan wat er speelt bij klanten, leveranciers en concurrenten.
2. Why: Organisaties moeten de reden voor innovatie expliciet maken. Dit is nodig om mensen met de juiste ideeën te laten komen. Gaat het of efficiëntie en kleine verbeterstappen, of zijn bijvoorbeeld nieuwe markten nodig?
3. What: In deze stap wordt het waarom vertaald in concrete doelen, zoals financiële doelen.
4. How: In de hoe-stap werk je de gekozen doelen, bijvoorbeeld in meerdere scenario’s. Het beste scenario wordt vervolgens je innovatiestrategie.
5. Plan: In de plan-fase maak je een business-case en een transformatie-plan. Belangrijk advies hierbij: verlies je niet in de details. Deze plannen veranderen de volgende fase namelijk alweer. In deze fases zijn ze wel nodig om het verhaal te kunnen vertellen.
6. Check: Aannames checken is erg belangrijk bij innovatie. In deze methode moet je gaan checken bij zowel interne als externe stakeholders. Het resultaat van de checks is dat je iteraties gaat maken. Je gaat telkens een paar stappen terug, totdat je plan echt goed is.
7. Engage: In deze stap deel je het plan met iedereen: aandeelhouders, management, collega’s, klanten en leveranciers. Je kunt niet in het geheim innoveren maar hebt juist hulp nodig van al deze partijen.
8. Organize: In dit hoofdstuk merk je dat het boek geschreven is voor grote innovaties en grote organisaties: de bedoeling is namelijk om nu het gevalideerde en gedeelde masterplan op te delen in meerdere projecten. Ook moet je een innovation board oprichten die het proces en de output van projecten in de gaten houdt.
9. Execute: De daadwerkelijke uitvoering. De auteur waarschuwt dat deze fase vraagt om een lange adem en consistent beleid, ook als het even tegenzit. Het management van de organisatie moet de uitvoering niet zelf doen, maar zorgen voor selectie van mensen met innovatie-competenties, mensen stimuleren om nieuwe dingen te maken en te sturen op resultaat.
10. Monitor – In deze stap wordt voortgang van innovatie-initiatieven gemeten, door middel van ‘innovation accounting’. Innovatie-projecten moet je met deze moderne manier, afkomstig uit de Lean Startup filosofie meten. Ook wordt het idee van ‘metered funding’ geïntroduceerd: projecten krijgen telkens geld voor 1 fase, en krijgen vervolgfinanciering op basis van resultaat.

Voor elke stap geldt dat er sprake is van validatie: Als het resultaat niet goed is, dan ga je een aantal stappen terug. Op deze manier wordt het tienstappenplan geen klassieke waterval, maar juist een snelle en wendbare methode.

Opbouw van het boek

Grip op innovatie bestaat uit drie delen.

Deel 1 beschrijft de tien stappen uit het ‘cycle of innovation’ model, die hieronder zijn genoemd Het beschrijft het hele proces voor organisaties die innovatie willen stimuleren.

Deel 2 beschrijft een aantal parktijkcases, gebaseerd op concrete voorbeelden. Voor de Nederlandse lezer is het leuk dat het voorbeelden zijn van in Nederland bekende bedrijven: ASML, DSM, KLM en Philips.

Deel drie bestaat uit vier bijlages met praktische informatie:

• De eerste bijlage is de stratenmakerscase: een korte samenvatting van de tien stappen aan de hand van een eenvoudig stratenmakersbedrijf.
• Vervolgens wordt in bijlage 2 voor elke stap een checklist gegeven met voorbeeldvragen die bij die stap horen.
• Bijlage 3 is een korte uitleg van het model op 1 pagina (een ‘canvas’ in innovatietermen).
• Bijlage 4 is tenslotte een overzicht van bekende innovatiemethodes. Dit boek beschrijft namelijk geen concrete methodes (dan zou het een dik boek boek worden). Gelukkig worden de belangrijkste methodes wel genoemd, variërend van klassieke methodes als de SWOT-analse en Persona’s tot moderne methodes als de Golden Circle, OGSM, Value Proposition Canvas en de Hackathon.

Voor wie is dit boek

Dit boek is erg geschikt voor mensen die innovatie binnen grotere organisaties willen bereiken. Er zijn veel boeken over Lean Startup (te beginnen met de boeken van Eric Ries), die geschikt zijn voor losse teams. Er waren echter nog weinig innovatieboeken voor grotere organisaties: er waren wel boeken over Agile (bijvoorbeeld van Rini van Solingen) of over zelfsturing met Holacracy, maar dan mis je toch de specifieke toepassing op innovatie. Dit boek is daarom een goede aanvulling voor elke innovatie-manager, chief Digital Officer of CEO die de cultuur wil veranderen. Het boek leest dankzij de voorbeelden snel weg, maar heeft door de checklists en bijlages toch voldoende diepgang. Het enige nadeel van dit boek is dat het Nederlands is, waardoor het minder bruikbaar is binnen multinationals.

Waar te krijgen

Het boek is te koop bij de meeste online boekhandels. Meer informatie staat ook op gripopinnovatie.nl.